TÜRKİYE LİGLERİ MAÇ YAYIN HAKLARI BEIN SPORTS'UN

Türkiye'de maç yayın haklarında Digitürk, BeIN Sports, TRT, TiviBu, D-Smart, Star, TeleOn, Cine5, ATV, ShowTV, KanalD, TGRT kanalları geçmişten günümüze akla gelen kanallar oluyor. 2021'de yayıncılık teknolojisinin gelişmesi ve değişmesiyle birlikte platformlarda da yönler farklı tarafa doğru gitti. 2024'te ise Türkiye Ligleri' yayınlarında ufak tefek rol değişimleri oldu. 

BeIN Sports: Süper Lig, 1.Lig 

FilSpor: 2. ve 3. Lig 

ASpor: Türkiye Kupası 

maçlarının yayıncısı oldu. Artık maçları sadece uydudaki paralı mecralardan seyretmek izleyiciyi cezbetmediği için internet tabanlı yayıncılar da sektörde yerini sağlamlaştırdı. 

Süper Lig yayıncısı BeIN Sports en çok eleştirilen olsa da Dünya'daki hemen her ülkede maç yayınlarının haklarına sahip bir kurum olduğu gerçeği var. TRT ise çok büyük bütçeleri göze alamayacağı için 1. Lig maçları konusundaki açığı kapatma görevini üstleniyordu, yeni sezonda BeIN Sports'a devrediyor. Avrupa maçlarımız artık TRT ve Tabii'de olacak. 2020'den itibaren 2. Lig ve 3. Lig takımlarının, yani alt liglerin maçlarının hakları FilBox FilSpor tarafından alındı. 

Medyada her sezon öncesi, ''BeIN Sports Türkiye'den çekiliyor'' başlıklarıyla bu kuruma çok zarar veriliyor. Mevcut en güçlü yayıncıyken taraflı haber başlıkları vasıtasıyla neden çekilmesi istenir ki? Her yayın ihalesi öncesinde medyada, ''BeIN Sport Çekiliyor! BeIN Sports'tan daha yüksek teklif verdi! Kulüpler BeIN Sports'u istemiyor'' vb. başlıkları görmeye başlıyoruz.  

Çünkü yıllardır spor muhabirleri ve spikerlerin tamamına yakını Saran Medya ile maç anlatımı vb. sürekli ekstra işler yapıyorlar. Bu etkiyle sempati duydukları Saran Group'a maç yayınlarının geçmesi için gönüllü destekçi oluyorlar. Bunu sektörden biliyorum zaten. Bir de Fenerbahçeli meslektaşlarımızın ve medya kuruluşlarının desteğini alıyor. Taraflı haberler görmenizin sebeplerini kısaca böyle özetleyebilirim. 

Yeri gelmişken söyleyeyim, maç yayın ihalesindeki rakam ne kadar yüksek olursa, izleyici abonelik ücretleri de o kadar artar. Önemli olan, dengeyi sağlayacak standart bir rakama ihaleyi vermektir. 'Bu yüzden, 'En çok parayı veren kazansın'' diye düşünmeyin sevgili taraftarlar. TFF bir açıklama yaparak Süper Lig ile 1. Lig ihalesine BeIN Sports'un verdiği kabul etti. 

RTÜK SAYESİNDE HERKES BAHİS SİTESİNE ÜYE OLMUŞTU 

2020'den itibaren 2. Lig ve 3. Lig takımlarının, yani alt liglerin maçlarının hakları Misli TV tarafından alındı. (Misli, bir b.his şirketi olduğu için Misli TV olarak adlandırıyorum.) Sonrasında bir de Fuchs Sport faciası oldu. Biz uyarmıştık ama geç anlaşıldı. Bu yazımızda özellikle alt liglerdeki maçların yayınları konusunda geçmişte yapılan hatalara geri dönülmemesi için çok önemli uyarlarım olacak. 

MAÇ YAYINLARINDA MEVZU BAHİS 

Dijital Platformlarda aylık ücret ödeyerek klasik televizyon izleme biçimiyle maçlara ulaşıyorsunuz. Fakat alt liglerin yayın haklarının sahibi bir b.his şirketi olunca işler değişiyor. B.hisle hiç alakanız olmasa bile TC kimlik numaranızla önce b.his sitesine üye oluyorsunuz. İlgi alakanız olsun ya da olmasın eğer alt lig maçı izleyecekseniz b.his oynanan ortama girmeye mecbur bırakılıyorsunuz. Daha geniş kapsamlı düşünecek olursak, yaşa bakmaksızın eğer amatör ya da profesyonel futbolcuysanız bile maç izlemek için siz de b.his oynanan siteye üye olmak zorundasınız. 

Bu siteye üye olmadan maç izlenemediği için ben de herkes gibi üye olmuştum ama öyle bir b.his bombardımanıyla karşılaşıyorsunuz ki, üye olduktan hemen sonra iptal etmek zorunda kaldım ve alt lig maçlarını artık izleyemiyorum. Player'ın sağında solunda ve hatta maç anında çıkan reklamlara bir itirazım yok. B.his oynatılan site üzerinden maç izletilmesine itirazım var. RTÜK yayınlardan sorumlu olduğu için maçları, Misli com değil, Misli TV com gibi ayrı bir web site üzerinden yayınlatmalı. Siteye girince player çevresinde hangi reklamı ya da linki koyacaklarsa koysunlar ona da itirazımız yok. Bizi b.his sitesine üye yaptırmayın!

Kendimden örnek vereyim. Sürekli okuyucularım ve çevrem bilir ki 30 yılı aşkın süre spor müdürlüğü yapan bir ailenin evladıyım. Çocukluğumdan itibaren stadyum ve parkelerde büyümenin ayrıcalığını hep yaşadım. Halen de spor alanında işler yapıyorum. ''Sporu sadece spor için sevenlerdenim ve hayatımda en ufak bir b.his, toto vs. oynamadım. Hayatımda yeri hiç olmayacak.'' Bunu anladığınıza göre şimdi RTÜK'e soruyorum; ''Mecbur muyum maç izlemek için b.his sitesine üye olmaya? Diyelim ki sırf izlemek için üye olduk, mecbur muyuz telefonumuza gelen b.his mesajlarına maruz olmaya? 

İnternet algoritmasına göre, eğer bir kaç defa bir siteye ya da herhangi bir kategoriyi kapsayan içeriğe yanlışlıkla bile tıklarsanız, onu ''etkileşim olarak algılıyor ve sürekli karşınıza bu tür içerikler çıkmaya başlıyor!'' Sırf maç izlemek için mecbur muyuz istem dışı b.his mesajlarıyla karşılaşmaya? Tabii ki değiliz ama maçların yayın haklarına sahip olan kurumun bu yayınlar için ayrı bir web site üzerinden içerik sağlama zorunluluğu olmadığı için RTÜK eliyle mecbur ediliyoruz. Aktif sporun içindeki herkes için son derece yanlış ve sakıncalı bir yayın biçimi ortaya koyuluyor. 

Bu yazımızdan sonra değişeceğini ve RTÜK'ün düzelteceğine inandığım çözümü de anlatayım. Eğer yayıncı, b.his şirketi ise maçların yayınlarını b.his oynattığı siteden değil, mobil uygulamadan da değil, ''Yeni bir mecradan yapması gerekiyor.'' Mesela, ismine Misli TV com diyebiliriz. Tüm maçlar bu siteden yayınlanır ve firma yayın ekranının etrafına dilediği gibi reklamlarını koyabilir ve hatta kendi b.his sitesine yönlendirecek link ve bannerlar kullanabilir. Böylece hedef kitlesini kaybetmez ve müşterisini çekebilir. Bununla birlikte, ben ve benim gibi b.hisle alakası olmayan ve spor sektöründe aktif rol alan herkes rahatça maçını izler. Aksi halde eğer şu andaki gibi maç izlemek için direkt b.his sitesine üye olmaya mecbur bırakılan spor camiasında şaibeler de bitmez ve işin ucu kaçar, ben uyarayım! 

Maazallah yarın bir gün c.nsel güç arttırıcı hap üreten firmanın biri maç yayın haklarını satın alırsa hepimiz TC kimlik numaramızla oraya üye olmak zorunda kalmayalım. RTÜK televizyon yayınları konusunda her şeyi düşünürken, bunu da atlamamalı.