RADYO TV'LERDE MÜZİK TELİFİNE İSYAN

Geçmişte bütçesi hatırı sayılır olan ''Pop'' kliplerinde, her 8-10 saniyede bir görüntü değiştirebilmek adına (devamlılık önemsenmeden) sağda solda binaların çatılarına serpiştirilmiş dansçılar ve 2022'de bile halen 1995'in televizyonlardaki yıldızlı - kalpli - renkli basit geçiş efektleri ve ekranı da 2-3'e bölmelerle hiçbir anlam ifade etmeden çekilen büyük prodüksiyonlu video klipler, müziğimizin komple 20 yıl geriden dünyayı takip etmesine sebep oldu. Onlar gibi standart klip çekmeyen yönetmenler kötü, fabrikasyon çalışanlar iyi olarak kabul edildi. Zararı ise müzik sektörüne oldu. Türkçe Pop müziğin kendini harcayıp bitmesiyle birlikte rock ve rap yapanlar fazlasıyla ön plana çıktı. Çünkü, bu tür grupların video klipleri, göbek kaşıyan yapımcılardan bağımsız olarak daha anlamlı ve tutarlı bir yol çizme imkanı buldu. 

Düşük bütçeli kliplere bir lafım yok. Yeri geliyor biz de basit klipler yapmak durumunda kalıyoruz ama piyasada öyle klipler var ki büyük paralar harcanmış, büyük imkanlar sunulmuş ama klip boş. Bir tavsiyede bulunmak istiyorum. Kendinizce bir deneme yapın! Bir video klip yayınlanırken sesini kapatın ve ''sadece görüntüleri'' sonuna kadar izleyin. Görüntüler size bir şey anlatıyor mu? 

Merak ediyorum, Nuri Bilge Ceylan'ın da tarz olarak örnek aldığı, Dünyanın gelmiş geçmiş en özel yönetmenlerinden birisi Andrej Tarkovski Türkiye'de bir video klip çekseydi, acaba müzik kanalları 8-10 saniyede bir görüntü değişmediği için bu video klibi geri iade ederler miydi? Kesinlikle ederlerdi. Çünkü ille de tek tip ''standart'' video klip yayınlıyorlar. 10 saniye kuralı var. ''İzleyici sıkılabilir'' saçmalığı hakim. Bütün bunlar müzik piyasasını negatif etkileyen en önemli faktörler oldu. Sonrasında, telif haklarından para kazanacağız düşüncesiyle sanatçıların da hiç itiraz etmediği meslek birlikleri kaosu yaşanmaya başladı. 

MESLEK BİRLİKLERİ MÜZİĞİ BİTİRDİ 

Klipler, şarkıcıların en önemli vitriniyken ''Telif hakları kanunu'' çıkıyor söylemleri dolaşmaya başladığı anda, müziğin altına dinamit koyulduğunu da hep vurgulamıştım. Bu konuda, ''Türkiye'de Müzik piyasası bitti abicim'' diye gezenler, ilk olarak üye oldukları meslek birliklerini sorgulamalıydı. ''Sanatçıların haklarını koruyoruz'' diye harekete geçen meslek birlikleri 90lı yıllarda radyo ve televizyonları tek tek gezerek ve hatta avukatlarla baskın yapar gibi yayıncı kuruluşlara gelerek ''TÜM MÜZİK ARŞİVLERİNİ TOPLATIP İMHA ETMİŞLERDİ.'' Şaka yapmıyorum, tüm albüm CD'lerine el koyup imha etmişlerdi. 

Şimdi benzer biçimde konserlere baskın düzenlemeye başladılar. Organizasyonlara balta vurmakla birlikte, televizyonlar da dahil, sanatçıların eserlerini geniş kitlelere ulaştırabileceği çok az mecranın kalmasına sebep oldular. Müzik sektörü, Youtube, Spotify, Deezer vb. platformlara yönelirken, parası olanlar ''Sahte izleyici rakamları satın alarak'' en çok değer görenler arasında kalmayı sağlıyorken, yeni çıkış yapacak olan gençler kliplerini vitrine koyamıyor. ''Al bedava yayınla'' diye bir radyo televizyona şarkısın verse, bu sefer de yüksek telif ücreti vermek istemeyen kanal sahiplerinin engeline takılıyorlar. Bilinmeyen bir şarkıcıyı yayınlamaktansa, en azından telif ücretim bilindik şarkıcıya gitsin düşüncesiyle yeni seslere yer verilmiyor. Haklılar tabii ki. Yayınladıkları her şarkıya telif ödüyor kanallar. Toplamda bir ton külfet ediyor bu ücretler. Yayıncılar da artık isyandalar zaten.  

Albüm imhasına birebir kendim şahit oldum. Yerli yabancı 1000'e yakın CD arşivini tek tek özenle seçerek satın aldığım ve kuruluşunda yer aldığım, ayın zamanda müzik direktörlüğünü yaptığım bir radyoda yayındayken görevliler geldi, bir toplantı yaptıktan sonra tüm arşivi raftan alıp imha etmişlerdi. ''Niye imha ediyorsunuz, bende dursun albümler, radyoda yayınlamayız, yazık bu kadar albüme, bir kısmı da sanatçılardan imzalı ve hediye'' desem de nafile! İşte o gün Türk Müzik piyasasında bir milattı. Meslek birlikleri yayıncının haklarını hesaba katmadan ''sadece sanatçının alacağı parayı hesaplayınca'' müzik piyasasının sonu geldi. Halbuki her iki taraf da birbirine ihtiyaç duyan ve birlikte büyüyen bir sektördü. İş işten geçti artık. Konserlere bile baskın yapılır oldu. Yani Türkiye'de müzik piyasasını daha kötü günler bekliyor. 
 

2021'de Türkiye'deki müzik meslek birlikleri MESAM ve MSG, uluslararası standartlara uymadığı, işlemleri birlikte yapmadığı ve uygulamalarını yanlış yaptığı gerekçesiyle CISAC (Uluslararası Eser Sahipleri Konfederasyonu) oluşumlarından ihraç edildi. 

YÖNETMENLERİN VIDEO KLİP YAYIN HAKLARI yazımızı da mutlaka okuyun. 

http://www.fortunatv.com/2022/11/dijital-ortamda-video-klip-yayin-haklari.html